Ετικέτες

Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012

Ώρα για παραμύθι ....!!!




" Κάνε την εκπομπή σου"  ΕΡΑ Ηρακλείου 97,5 fm
Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012 στις 17.00

Αφιέρωμα στο σύγχρονο παραμύθι με την Ελένη Μπετεινάκη

Συντονιστείτε :http://tvradio.ert.gr/radio/liveradio/irakleio.asp


Ένας μύθος λέει ότι το παραμύθι είναι πλάσμα ζωντανό που μοιάζει με πουλί.  
Εχει φτερά και πετά στον τόπο και στο χρόνο. Κάποια στιγμή έρχεται και κάθεται στον ώμο σου κι εσύ τότε δύο πράγματα μπορείς να κάνεις : να το δίωξεις ή να το αφηγηθείς...


 H εκπομπή είναι αφιερωμένη στο σύγχρονο παραμύθι. 
Ακούγεται η  ιστορία του μικρού Ασιρού από το βιβλίο της Εύης Γεροκώστα : Αστέρια στον πάτο της λίμνης από τις εκδόσεις Μεταίχμιο





Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Η Δημοκρατία ...η Ελευθερία ...με τα μάτια των παιδιών !!!


Πως να μιλήσω στα παιδιά ...έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα ...!!!
Παραμονές επετείου του Πολυτεχνείου και η μουσική του Θεοδωράκη ακούγεται από το Cd ...Ενα το χελιδόνι  κι η ΄Ανοιξη ακριβή ...Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ ...Ο κυρ Μέρμηγκας...Ο ανθρωπάκος...κι άλλα πολλά τραγούδια " παίζουν " κι οι πρώτες ερωτήσεις δεν αργούν να γίνουν.
- Την αγοράζουμε κυρία την Άνοιξη;
- Ο ήλιος γυρίζει;
- Τι σημαίνει " νοητέ"; ΄Εχει μυαλό ο ήλιος; Μα είναι αστέρι...
 Οι πιο δύσκολες έννοιες στο νηπιαγωγείο είναι αυτές της Δημοκρατίας , της Δικτατορίας, της Ελευθερίας, του Σεβασμού ...

Κι έτσι άρχισαν τα παραμύθια με πρωταγωνιστή... την Ντενεκεδούπολη...Ολοι ήθελαν να κάνουν τον Λαδένιο... Πίτα...ήταν πολύ κακός, είπαν, σαν εκείνον τον Παπαδόπουλο που ήταν στις φωτογραφίες του πίνακά μας...Κι η Μηλίτσα , κι ο Σοφός κι ο Βουτυρένιος ήταν...σαν τους φοιτητές που πήγαιναν σε κείνο το μεγάλο σχολείο...Το Πανεπιστήμιο...και γίνανε επαναστάτες ...!!!

Κι είδαμε εικόνες πολλές. Τραγουδήσαμε ...ζωγραφίσαμε ...δημιουργήσαμε...νοιώσαμε... φανταστήκαμε και φτιάξαμε το δικό μας παραμύθι με βοήθεια τις " γνώσεις ' και τις " εμπειρίες " των πέντε μας χρόνων...και χωρίς το ...Μια φορά κι έναν καιρό αλλά το τώρα η ιστορία ξεκίνησε....

Η Δημοκρατία  ήταν μια πανέμορφη κοπέλα που της άρεσε πολύ να χαμογελά, να παίζει, να τρέχει , να χορεύει , να αγαπάει τα λουλούδια, τα πουλιά, τα ζώα και τα παιδιά . Είχε μιαν αδελφή την Ελευθερία κι όλες τις σκανταλιές τις κάνανε μαζί...Ανέβαιναν πάνω στα δέντρα, κολυμπούσαν ώρες πολλές το καλοκαίρι στη θάλασσα, πήγαιναν βόλτες , έκαναν τραμπάλα και κούνια, έπαιζαν όλη μέρα και ζωγράφιζαν. Τραγουδούσαν, έτρεχαν κι ήταν πολύ μα πολύ αγαπημένες...Ο Δήμαρχος της πόλης που ζούσαν είχε κι αυτός μια κόρη μονάκριβη. Η κόρη του όμως ήταν πολύ πολύ άσχημη . Σπυριά και μεγάλες ελιές ήταν παντού στο πρόσωπό της, τα μαλλιά της ήταν μακρυά και ανακατεμένα και βρώμικα πολύ. Τα ρούχα της ήταν πάντα τσαλακωμένα, σαν σκισμένα και βρώμικα ...Ζήλευε παρα πολύ την Δημοκρατία και την Ελευθερία που τις αγαπούσαν όλοι στην πολιτεία τους και θέλησε να τις τιμωρήσει. Είπε στον πατέρα της να τις πάρει μακρυά γιατί δημιουργούσαν προβλήματα συνέχεια και κείνος που δεν ήθελε να της χαλάσει κανένα χατήρι τις έβαλε στη φυλακή. Η κόρη του που τ΄όνομά της ήταν Δικτατορία άρχισε τότε να κάνει ότι εκείνη ήθελε, μόνο που το έκανε με λάθος τρόπο. Διέταζε τους πάντες και τα παιδιά άρχισαν να νοίωθουν λυπημένα ...

-Να μην σκαρφαλώνετε στα δέντρα
-Να μην πηγαίνετε όλοι μαζί βόλτα
-Να μην τραγουδάτε...
- Να μην ζωγραφίζετε...
- Να μην διαβάζετε εφημερίδες και περιοδικά
- Να μην χορεύετε...
- Να μην μαζεύετε λουλούδια
- Να μην τρέχετε..
-Να μην ακούτε παραμύθια

Ολα είχαν αλλάξει πια, όλοι περπατούσαν με το κεφάλι χαμηλωμένο. ΄Ενοιωθαν λύπη, μοναξιά, στεναχώρια και ήταν έτοιμοι να βάλουν τα κλάματα...Τα παιδιά έχασαν το γέλιο τους , τη χαρά , την αγάπη για το παιχνίδι αφού οι φίλες τους ήταν μέσα στη φυλακή δεν είχαν διάθεση να κάνουν τίποτα..Ο καιρός περνούσε και κείνα σκέφτονταν τι να κάνουν  για να ελευθερώσουν την Δημοκρατία και την αδελφή της...Ωσπου μια μέρα δεν άντεξαν άλλο πήγαν στο Δήμαρχο και άρχισαν να του φωνάζουν πως η κόρη του  δεν ήταν καλός άνθρωπος και πως του είχε πει ένα σωρό ψέμματα γιατί ήθελα εκέινη να είανι ο αρχηγός και όχι ο πατέρας της...Εκείνος αν και στεναχωρήθηκε τους έδιωξε όμως εκείνοι δεν έφευγαν. Ηρθαν και οι γονείς τους και όλοι μάζι έπιασαν τον Δήμαρχο και την Δικτατορία και τους έκλεισαν αυτούς φυλακή , ελευθερώνοντας τις αγαπημένες τους φίλες...
΄Ολοι τώρα στην πολιτεία του ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ ήταν χαρούμενοι και ευτυχισμένοι και αποφάσισαν πως έπρεπε αυτοί να διαλέξουν πλέον έναν αρχηγό.Με  μια φωνή φώναξαν πως ο καλύτερος αρχηγός για την πόλη τους θα ήταν ο ...Οδυσσέας Ελύτης που αγαπούσε πολύ τα χρώματα , τη θάλασσα και τα παιδιά...Κι από τότε το ΧΑΜΟΓΕΛΟ δεν έσβησε ποτέ ξανά .....!!!!

( Συγγραφείς τα παιδιά και των δύο τμημάτων του 10ου Νηπιαγωγείου Ηρακλείου )

Κάθε τμήμα έφτιαξε την δική του πολιτεία, με ντενεκάκια, με πολύχρωμα χαρτιά, πολλές τέμπερες και πολύ ...δουλειά. Μάθαμε όμως, καταλάβαμε , νοιώσαμε και φωνάξαμε όλοι μαζί πως θέλουμε πάντα να ζούμε ελεύθεροι ..............






Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2012

Η πόλη μας ...Το Μεγάλο Κάστρο...Ο Αϊ Μηνάς !!!

Αν και ο Αγιος Τίτος είναι η εκκλησία που βρίσκεται στη...γειτονιά μας, σήμερα μιλήσαμε για τον 'Αγιο Μηνά που είναι ο Προστάτης της πόλης μας ...

Ω ! Άγιε Μηνά του Κάστρου μας μεγάλε Στρατηλάτη
του Ηρακλείου Άγιε Πολιούχε και Προστάτη.
Ω! Στρατηλάτη Άγιε και Ψαρικαβαλάρη
Του Κάστρου Άγιε Μηνά μεγάλη σου η χάρη.
Στου Νοεμβρίου στ΄έντεκα το Ηράκλειο γιορτάζει
τον Άγιο Προστάτη του τιμά και τον δοξάζει...
...Στο Κάστρο Άγιε Μηνά δίδε την ευλογία 
και χάρισε στ΄ ανθρώπους του δύναμη και υγεία 
                    Κώστας Λαγουδιανάκης 


Τι σημαίνει όμως Προστάτης ; ...
Κάτι σαν βοηθός ...σαν αρχηγός...και δυνατός...και πολύ μεγάλος...και φοβιστικός....ή αστυνόμος μάλλον...ή δυνατός άνδρας που τους νικάει όλους... Η ιστορία δεν άργησε να αρχίσει και να μας δημιουργήσει απίστευτες εικόνες. Τον φανταστήκαμε εκεί στα πολύ παλιά χρόνια όταν οι Τούρκοι έμεναν στο νησί , στην πόλη μας να τρέχει καβάλα στ  αλογό του και να φοβίζει όλους όσους ήθελαν να πειράξουν τους παππούδες μας. 

Η κυρία είπε πως ακόμα κι όταν οι Γερμανοί ήταν εδώ μια βόμβα που έπεσε στη μεγάλη εκκλησία και θα την έκανε όλη σκόνη και χώματα δεν εξεράγει τότε και ένα ομοίωμά της τοχουν εκεί απέξω για να θυμόμαστε...Η πιο " συναρπαστική '' όμως ιστορία είναι τούτη που νομίζω πώς θα την θυμόμαστε και θα την λέμε κι εμείς στα παιδιά μας...( εμείς την είπαμε σαν ...παραμύθι...!!!)




       "Η μικρή εκκλησία που βρίσκεται  ακριβώς δίπλα στην Αγία Αικατερίνη αποπερατώθηκε και λειτούργησε για πρώτη φορά σαν πολιούχος Άγιος Μηνάς στις 10 Νοεμβρίου του 1735 μετά από αγώνες του Κρητικού Μητροπολίτη Μονεμβασίας Γεράσιμου Λατιτζή και τη βοήθεια του Βεζίρη Χατζή Αλή Πασά...
      Ο Τούρκος κατακτητής ξεσηκώθηκε με τα εγκαίνεια της εκκλησίας και έπειτα από λίγες μέρες, Τούρκοι στρατιώτες πυροβόλησαν και λιθοβόλησαν την είσοδο της εκκλησίας.
     Η μανία των Τούρκων 'ομως δεν σταμάτησε μέχρι εκεί.Έτσι, το Πάσχα του 1826 στις 18 Απριλίου και καθώς οι Χριστιανοί  εκκλησιάζονταν τα μεσάνυχτα στον μικρό  Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Μηνά, οι τούρκοι βρήκαν την ευκαιρία και συγκεντρώθηκαν έξω από το ναό με σκοπό να κατασφάξουν του Χριστιανούς.
   Ξαφνικά όνως είδαν μπροστά τους, ένα ηλικιωμένο αξιωματικό καβαλάρη, απειλητικό , με το πρωτοπαλλήκαρό τους, τον Αγιάν Αγά. Ο τρόμος τους ήταν τόσο μεγάλος που αμέσως σκορπίστηκαν και γύρισαν σπίτια τους κι έτσι γλύτωσαν.
    Η παράδοση λέει πως την ώρα που είδαν οι Τούρκοι τον Αγιάν Αγά, εκείνος κοιμότανε αμέριμνος στο σπίτι του και πως ο Αγιος Μηνάς έκανε το θαύμα του παίρνοντας τη μορφή του Αγιάν Αγά για αν τρομάξει τους Τούρκους και να σώσει τους πιστούς.Εξ αιτίας αυτής της παράδοσης , ο Αγιος Μηνάς, εικονίζεται από τότε καβαλάρης σαν ρωμαίος στρατηγός κι όχι ανάμεσα σε δύο καμήλες , όπως εικοιζόταν μέχρι που έγινε το θαύμα..." 

Πόσο καλύτερα θα μπορούσε να αποδωθεί  η ιστορία για το χτίσιμο του Αϊ Μηνά παρά με  τον μοναδικό τρόπο του δάσκαλου Κωστή Λαγουδιανάκη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα 
" ΠΑΤΡΙΣ " στις 12 Νοεμβρίου 2005...

Μπαινάμικη τ’ Αϊ-Μηνά η εκκλησά του Κάστρου
Αποσπερίδες και βαΐζα, του Κωστή Λαγουδιανάκη
( Αγ. Μηνάς , Απ όσα θυμούμαι το Παλιό Κάστρο)

Το Ηράκλειο σκολιάτικα αγκίνια ρούχα βάνει και τ’Αϊ-Μηνά στη χέρα ντου βαστά το γιουλουχτάνι.


Στο Κάστρο Νοέμπρης κι έντεκα ασάλευτη ‘ναι μέρα αποδιαφώτιστα βαστά το μερτζουβί στη χέρα.

Κλήρου-λαού τ’Αϊ-Μηνά τη χάρη εορτάζει κάθα χρονιά το σέβος του στον άγιο γκινιάζει.

Συγκούρμουλο το Ηράκλειο ετσά που γιακιστίζει του Νοεμπρίου τσ’έντεκα τη μέρα βαβαλίζει.

Το γ-καπετάνιο ντου τιμά τον ψαροκαβαλάρη γείτονα, παρηγορητή, και φίλο αλαβάρι.

Τση πίστης αγαθόκαλα για να τονέ τιμήσει κανίσκι ναμουντάνικο είναι για τ’αγιομίσι.

Τ’Αϊ-Μηνά η λειτουργιά το γ-κόσμο περμαζώνει ετσά’ναι και οι νέικοι κι οι περασμένοι χρόνοι.

Πατερημά, Χερουβικό, ξαφτέρυγα, λιβάνι ομπρός στα μάθια λειτουργού κι ο νους αναθιβάνει.

Αθιβολή τσ’αθιβολής φέρνει το πανεγύρι κι ο λοϊσμός φτεροκοπά στση εκκλησάς το χτίρι.

Στσι χρόνους που αρά και πού ξεπόριζε το γέλιο και τση μεγάλης εκκλησάς εμπήκε το θεμέλιο.

Ζυγό βαρύ στη γ-κεφαλή εσήκωνε η Κρήτη τότες το Διονύσιο είχε μητροπολίτη*.

Στην Εκκλησία τη γ-κρητική είχενε τα πρωτεία και ήτανε και πρόεδρος στη Δημογεροντία.

Σ’όλους τσι Δημογέροντες θα πει θα φανερέψει κειανά που ονειρεύτηκε κι είχε χωστά στη σκέψη.

Εδά ‘ν’ οι χρισθιανοί πολλοί, μικιαίνει το φιρμάνι** και ο παλιός Αϊ -Μηνάς μικιός και δε τζι βάνει.

Θέλει καινούργια εκκλησά του Ηρακλείου η πόλο μητροπολίτης βλόησε στ’Αϊ-Μηνά τη σκόλη

(11 Νοεμβρίου 1861)

Γροικούν οι αποδέλοιποι παίζουνε κουρταλάκια και η χαρά εγέμωσε τση Χώρας τα σοκάκια.

Η πόλη ανεμπουκώνεται, η Κρήτη όλη συντρέμει έργο μεγάλο να σαστεί στου χρόνου την ανέμη.

Ετσά μεγάλο όνειρο δε θα το σβήσει ο κόπος ντελόγο πρέπει να βρεθεί τση εκκλησάς ο τόπος.

Κήπος μεγάλος τούρκικος απού’χε πλήσο νάμι εκειά τη νέα κατοικιά ο άγιος δα κάμει.

Λένε κουβέντα ούτε μια ο Τούρκος να γροικήσει και κιαολιάς το γ-κήπο ντου δε θέλει να πουλήσει.

Λένε με θαύμα ο άγιος το φοίνικα γκρεμίζει απού’χε μες στο γ-κήπο ντου κι ο Τούρκος

χιαρχιντίζει.

Ετσά λοής συβάστηκε το τούρκικο ιμάνι τα κηπικά ξεραίνουνται, έρχεται το λιβάνι.

Εξήντα χιλιάδες τοτεσάς στη χέρα πήρε γρόσα απού τα περμαζώξανε πολλώ αθρώπω δόσα.

Τ’όνομα τ’αρχιτέχτονα το σκέδιο θ’ακούσει συστάσες τον επέψανε τον Αθανάσιο Μούση***.

Στα χέρια ντου’χει σκέδιο και στο Ηράκλειο φτάνει το χτίσιμο λιγοψυχά ν’αρχίξει μάνι-μάνι.

Είκοσι πέντε του Μαρτιού (1862) η μέρα ξημερώνει Αϊ-Μηνάς το σπίτι ντου στο Κάστρο θεμελιώνει.

Το Κάστρο ‘ναι πασίχαρο, καληνωρίζ’η Κρήτη “θεμέλιον λίθον” έβαλε με το μητροπολίτη.

Οι χρισθιανοί απολείτρουγα φεύγουν για το νταμάρι ο καθαείς στο νώμο ντου πέτρες’πο κεια θα πάρει.

Από τον Ξεροπόταμο πέτρες βαροκοπούνε με χέρια, ώμους κι άμαξες στο χτίρι να βρεθούνε.

Άτζεμπας και πού να βρεθούν ετοτεσάς οκάδες για τη Μεγάλη Εκκλησά ετοσηνά παράδες.

Έλιγο-έλιγο, θρουλί, γεμίζει το σκουτέλι για να ψηλώσει μιαολιά τση πίστης το μαργέλι.

Ο χρισθιανός ο καθαείς βάνει ένα ψιχάλι ‘νειρεύγεται πότε θα δει κερί στο μανουάλι.

Γροικούν αυθιά χρισθιανικά τον ίδιο το σουλτάνο για τουτηνά σας τη δουλειά χιλιάδες γρόσα βάνω****.

Για το μεγάλο το σκοπό η κούραση λιγαίνειο χτίστης χτίζει εκκλησά, τέσσερα μέτρα βγαίνει.

Μα οι καιροί χτυπήσανε για πόλεμο καμπάνα η Κρήτη πάλι γύρευγε Ενωση με τη Μάνα.

Μεγάλη Επανάσταση (1866-1869) η Κρήτη  θα παρτίρει κι ετσά λοής επόμεινε μεσόκενο το χτίρι.

Δεκαεφτά ‘πο τοτεσάς προπάτηξαν οι χρόνοι μια πέτρα δεν εμπήκενε, το χτίρι δεν ψηλώνει.

Τα πράματα ησυχάσανε, πέρασε η τσερέπα ακνά-ακνά ξεπόρισε γέλιο’πο τη Χαλέπα*****.

Ο Τιμόθεος στση Εκκλησάς εδά’ναι το τιμόνι για να βγατίσει επιτροπή νέικη περμαζώνει******.

Τ’όνειρο το μεσόκενο θέλει να συνεχίσει ρούχα δεσποτικά φορεί, τ’όνειρο να βλοήσει.

Φόροι, λαχεία, δωρεές, τάματα και εράνοι για να μυρίσει η εκκλησά στο θυμιατό λιβάνι.

Το πετροκόφινο δουλειά ξανάρχιξενε πάλι και οπουγιας “Ευλογητός” η εκκλησά θα ψάλει.

Σέβος στον άγιο Μηνά δείχνουν και τα δασκάλια συντράμανε στο χτίσιμο με δίχως παρακάλια.

Μέχρι το χτίρι σάσανε σειρά’πο το λιμάνι τα τούβλα να κουβαληθούν, το έξοδο να λιγάνει.

Εσώπασε και δε μιλεί του σκεπαρνιού ο σκούλος πρόβαλε ψηλορείτικος τ’Αϊ-Μηνά ο τρούλος.

Το ενενήντα τέσσερα (1894) μισεύγει, τελειώνει κι Αϊ-Μηνάς στο κόνισμα είναι και καμαρώνει.

Τσι στράτες επαρέτησε στο κόνισμα του μπαίνει το Κάστρο, το Ηράκλειο τον Άρχο ντου κερδαίνει.

Αρχοντοκάλεσμα τρανό κάνει ο μητροπολίτης και σούνται για τη θρόνιαση τα θέμελα τσης Κρήτης.

Η θρόνιαση τ’Αϊ-Μηνά επήρε τα πρωτεία κι ειν’εορτή των εορτώ μες στη ν-Τουρκοκρατία.

Στη θρόνιαση τ’Αγιού-Μηνά όλοι ξεταλαγιούνε αθιβολές τα στόματα για χρόνους θα μιλούνε.

Τση εκκλησάς τα ξέτελα μυρθιά βαγιακλαδίζει και στου θεμέλιου τη γενιά η δάφνη τση αξίζει.

Μπαινάμικη ‘ν’ η εκκλησά στση πίστης το γ-κανόνα στο Κάστρο ριζοσκέλωσε πάνω από αιώνα.



ΓΛΩΣΣΑΡΙ


(τα) αγαθόκαλα-= τα πολλά εκλεκτής ποιότητας αγαθά (το) αγιομίσι= το πανηγύρι προς τιμήν αγίου αγκίνια ρούχα= ρούχα που φοριούνται για πρώτη φορά (η) αθιβολή= αφήγηση που αναφέρεται σε πρόσωπο ή γεγονός του παρελθόντος ακνά-ακνά =μόλις που αλαβάρι= πραγματικά, αναθιβάνω= θυμούμαι και διηγούμαι γεγονότα του παρελθόντος ανεμπουκώνομαι= ανασηκώνω τα μανίκια για ν’αρχίσω κάποια εργασία, προετοιμάζομαι (οι) αποδέλοιποι= οι υπόλοιποι, αποδιαφώτιστα= πριν χαράξει, αξημέρωτα, απολείτρουγα= μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας αρά και που= αραιά και που, σπάνια άτζεμπας= άραγε (ο) άρχος= ο άρχοντας, ασάλευτη μέρα= μεγάλη θρησκευτική σκόλη και δε γίνεται η παραμική εργασία, βαβαλίζω= περιποιούμαι ιδιαίτερα, βογιοκλαδίζω= περιποιούμαι με πολλή αγάπη, βαροκοπώ= χτυπώ με το σφυρί ή τη βαριά τις πέτρες για να τις διαμορφώσω, βγατίζει= προχωρεί και αποδίδει η εργασία, γιακιστίζει= ταιριάζει, πρέπει (το) γιουλιουχτάνι= ραντιστήριο που χρησιμοποιείται στους ιερούς ναούς (τα) δασκάλια= τα παιδιά του σχολείου, οι μαθητές έλιγο-έλιγο= λίγο-λίγο ετοσεσάς= τόσες, ετονησά= τόσοι ετσά λοής= με τέτοιο τρόπο, (η) θρόνιαση= τα εγκαίνια ιερού ναού (το)θρουλί= το ψίχουλο, το ελάχιστο (το) ιμάνι= η πίστη, η θρησκεία, καληνωρίζω= εύχομαι καλή ώρα, εύχομαι πολλαπλά κερδαίνω= κερδίζω και νιώθω ιδιαίτερη ευχαρίστηση, κιαολιάς= καθόλου, κλήρου-λαού= φανερά (τα) κουρταλάκια= τα παλαμάκια, τα χειροκροτήματα (η) λειτουργιά= η θεία λειτουργία, λιγαίνει= λιγοστεύει, μικαίνει, λιγοψυχώ= ανυπομονώ, (ο) λοϊσμός= ο λογισμός, η σκέψη (το) μαργέλι= το κόσμημα (το) μερτζουβί= το μοσκολίβανο, μεσόκενος= μεσοτελειωμένος, μιαολιά= λίγο,ελάχιστο, μπαινάμικος= ο πολυπαινεμένος, ο ξακουστός (το) νάμι= η φήμη (ο) ναμουντάνικος= ο φημισμένος, ο ξακουστός (τα) ξαφτέρυγα= τα εξαπτέρυγα, ξεταλαγιώ= ξεσηκώνομαι για καλό σκοπό (τα) ξέτελα= τα τελειώματα μιας εργασίας οπουγιάς= όπου να’ναι, σε λίγο παρτίρω= υποφέρω (ο) πασίχαρος= ο ολόχαρος, περμαζώνω= συγκεντρώνω (το) πετροκόφινο= το γερό κοφίνι με το οποίο μεταφέρουμε πέτρες, πλείσος= περίσσιος, άφθονος, ριζοσκελώνω= απλώνω ρίζες και αναπτύσσομαι (το) σέβος= ο σεβασμός, σκολιάτικα ρούχα=τα ρούχα που φορώ τη σκόλη, τα “καλά” μου, (ο) σκούλος= το πίσω μέρος του σκεπαρνιού (το) σκουτέλι= πήλινο πιάτο ή δοχείο, σούνται= σείονται, συβάζομαι= πείθομαι, συγκούρμουλο= με όλα μου τα υπάρχοντα, σύσσωμο, συντρέχω= βοηθώ, συνδράμω (η) τσερέπα= η κακοκαιρία, η δύσκολη εποχή, χιαρχιντίζω= τα χάνω, σαστίζω (το) χτίρι= η μισοτελειωμένη οικοδομή, χωστά= κρυφά.

* Μητροπολίτης Κρήτης Διονύσιος Χαριτωνίδης ο εξ Ανδριανουπόλεως (1858-1868), μετέπειτα διαδοχικώς μητροπολίτης Διδυμοτείχου και Ανδριανουπόλεως και κατόπιν οικουμενικός πατριάρχης (Διονύσιος Ε’, 1887-1891).

** Οι παραχωρήσεις του Χάττι Χουμαγιούν (1856)

*** Ο μητροπολίτης Διονύσιος παρακάλεσε με επιστολή του (25-2-1862) τον φίλο του Γέροντα Χαλκηδόνος Γεράσιμο να του υποδείξει τον κατάλληλο αρχιτέκτονα. Ο Γέρων Χαλκηδόνος απάντησε στις 19 Μαρτίου 1862 και συνιστούσε ως αρχιτέκτονα τον ηπειρωτικής καταγωγής Αθανάσιο Μούση, αυτοδίδακτο αλλά άριστο γνώστη της αρχιτεκτονικής των ναών της Κωνσταντινούπολης.

**** Ο Σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ Χαν έθεσε το έργο υπό την αιγίδα του και απέστειλε με την έναρξη των οικοδομικών εργασιών γενναία χορηγία 40.000 γροσίων.

***** Μετά την επανάσταση του 1878 παραχωρήθηκαν νέα προνόμια με τη σύμβαση της Χαλέπας και άρχισαν να διαγράφονται ευνοϊκότερες συνθήκες για τη χριστιανική κοινότητα.

****** Ο πρώην επίσκοπος Χερρονήσου Τιμόθεος Καστρινιγιαννάκης είναι τώρα μητροπολίτης Κρήτης (1885-1897) και πρωτεργάτης του μεγάλου έργου (βλ. Θεοχάρη Δετοράκη, Ιερός Ναός Αγίου Μηνά, ο μεγαλομάρτυς, Ηράκλειο 1995.


Πηγές : 
  • Αρχείο 10ου Νηπιαγωγείου   
  • http://www.patris.gr/articles/73178?PHPSESSID=#.UJ_E_2f0c78
  • Η φωτογραφία της εικόνας του Αγίου Μηνά, λεπτομέρεια (φωτ :Γεώργιος Σταματάκης )




Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2012

Κόκκινη κλωστή δεμένη ...!!! Πηνελόπη - Gandhi

.......Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη
δώσε κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινίσει.....


Κάπως έτσι δεν ξεκινάμε να λέμε τα παραμύθια μας ...
χμ ...ναι... μόνο που τα μικρά παιδιά δεν γνωρίζουν ποιά είναι η ..ανέμη και αν τα ρωτήσετε ξέρετε τι θα απαντήσουν ; ...

.....  η γυναίκα του άνεμου κυρία....  η κ. Ανέμη όλοι το ξέρουν...!!!

Ν. : κι η ρόκα τι είναι ; 

Νήπιο: Η ρόκα κυρία είναι πράσινη και την βάζει η μαμά στη σαλάτα ...

Ν.: Κι ο αργαλειός ....τι είναι ο αργαλειός ; 

  • Νήπια : Είναι ένα εργαλείο που .....δεν ξέρουμε τι κάνει...
  •  Το χρησιμοποιούν οι γεωργοί στα χωράφια ...                                                                             .........................................................................
Κι έτσι σκέφτηκαμε ....και επισκεφθήκαμε την έκθεση ΠΗΝΕΛΟΠΗ  GANDHI  στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο Κρήτης την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012....
Δρ. Σούντα Κανκαρία
 
Εκεί μας περίμενε μια όμορφη νεράιδα η Μαρία ....άρχισε να μας λέει μια πολύ όμορφη ιστορία που συνέβει πολύ πολύ παλιά το 1300 μ. Χ....και η Δρ. Σούντα Κανκαρία ( από την Ινδία την περιοχή Maharashtra) μας τραγούδησε ένα πανέμορφο τραγούδι.
Χωριστήκαμε σε ομάδες και το παραμύθι μας ξεκίνησε ....
Μιά - μιά ομάδα με τον αρχηγό της έμπαινε μέσα στον Ναό και η ιστορία ξετυλιγόταν ...Εκεί υπήρχε άλλη μιά νεράιδα που μας διηγήθηκε απίστευτες ιστορίες...Μάθαμε από που έπαιρναν τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούσαν τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι για τα ρούχα, τις κουβέρτες, τα χαλιά τους.... 

Μας είπε την ιστορία εκείνου του κινέζου που ταξίδεψε στην  Ευρώπη από την μακρινή του χώρα την Κίνα  μεταφέροντας κουκούλια μεταξοσκώληκα μέσα στο μακρύ του μπαστούνι  ...






Η νεράιδα ήταν " μαγική "στην αφήγησή της και μας έλεγε για πράγματα που δεν είχαμε ακούσει ποτέ....Πως οι άνθρωποι τα παλιά τα χρόνια έβαφαν τις κλωστές τους  με υλικά από την φύση και από φυτά που πολλές φορές τα είχαν μέσα στο σπίτι τους (παντζάρια,κρεμμύδια, καρυδότσουφλα,τσάι, σκυλάκι, βελανίδι,υβίσκο,κρόκο)...και πως τις κλωστές αυτές τις έπερναν από λινάρι, βαμβάκι,μετάξι και από το μαλλί όταν κούρευαν τα πρόβατά τους...




....και είχαν και ένα σωρό εργαλεία που τους βοηθούσαν , ρόκα , αδράχτι και ανέμη κι εκεί τα κρύα βράδια του χειμώνα κοντά στη φουφού ή στο τζάκι μέχρι η 
 γιαγιά να διηγηθεί το παραμύθι της τύλιγε το μαλλί της στην ανέμη....  και αφού όλα ήταν έτοιμα τα κουβάρια τους , τα στημόνια τους , κάθονταν στον αργαλειό που τελικά δεν ήταν γεωργικό εργαλείο και έφτιαχναν πανέμορφα υφαντά !!!





 .....κι εκεί στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου ήταν 4 γιαγιάδες με τους αργαλειούς τους  και μας έδειξαν πως φτίαχνονται πανέμορφα χαλιά και τραπεζομάντηλα και ρούχα σ΄ αυτό το τόσο ξεχωριστό " μηχάνημα " που δεν μοιάζει ούτε με τον υπολογιστή του μπαμπά αλλά ούτε και με την ραπτομηχανή που έχει η μαμά. Βέβαια πιάνει πολύ χώρο αλλά έχει πολύ πλάκα με κείνη την  σαίτα και τις κλωστές που δεν πρέπει  να τις μπερδεύει κανείς ....





 και αφού οι ομάδες μας " έγραψαν " όλα όσα είπαμε ...ζωγραφίσαμε τις εντυπώσεις μας που πραγματικά ήταν οι καλύτερες...θα ξαναπάμε και θα ξαναπάμε αφού δουλέψουμε κι εμείς τους ...αργαλειούς που έχουμε στο σχολείο και θα ....ξαναπάμε .....!!!!
Για περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα και τις δράσεις του πανεπιστημίου των Ορέον πατείστε στον παρακάτω σύνδεσμο Εδώ : http://www.panoreon.gr/gandhi/identity

«Το υφαντό είναι άποψη ζωής. Κάποτε όλα μέσα στο σπίτι ήταν "φαμένα", αυτά που σκεπαζόμαστε, που φορούσαμε, που πατούσαμε ή στολίζαμε στους τοίχους», επισημαίνει η κυρία Λουίζα Καραπηδάκη, ιστορικός τέχνης του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. 
(από :  http://www.tovima.gr/society/article/?aid=482261)

κ. Λουίζα και κ. Σούντα σας ευχαριστούμε πολύ !


 Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τις κ. Βαρβάρα Τερζάκη - Παλλήκαρη και την κ. Βούλα Τερζάκη για την οργάνωση της παρακολούθησης του καταπληκτικού προγράμματος τόσο άμεσα ....κι όπως είπε και η κ. Βούλα ...." σαν το ντελόγο δεν υπάρχει..."
κι έτσι έγινε .

Κι επειδή αγαπάμε πολύ... τα παραμύθια ένα σχετικό με το θέμα μας : " Η Ιστορία της Υφάντρας"  ένα υπέροχο λαικό " άκουσμα" από την συλλογή των Νησιώτικων παραμυθιών της Γιολάντας Πατεράκη  και Αλέκας Χατζηκωνσταντή. Στην αφήγηση η Ελένη Μπετεινάκη ( απόσπασμα από την ραδιοφωνική εκπομπή : " Κάνε την εκπομπή σου", που μεταδώθηκε στις 25-10-2012 στην Ερα Ηρακλείου 97,5 Fm)